Türkiye İş Makinaları Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD) tarafından hazırlanan İnşaat Malzemeleri Sanayi Dış Ticaret Endeksi’ne göre ihracat, eylül ayının ardından ekim ayında da geriledi. Aylık ve yıllık ihracat miktarları son iki ayda düşüş eğilimi göstermiştir. Dış pazarlarda başlayan zayıflamanın ihracata etkisi Ekim ayında görüldü. Buna göre inşaat malzemeleri sektörünün dış ticaret performansı Ekim ayında 2,49 milyar dolar ile bu yılın en düşük ikinci aylık ihracatı oldu. Geçen yıl ekim ayına göre ihracat fiyat olarak yüzde 10,6 azaldı.
Tedbir olarak geçen yılın ekim ayına göre ihracat yüzde 21,9 azalarak 4,18 milyon tona geriledi ve bu yılın en düşük ihracatı gerçekleşti.
İnşaat malzemeleri sektörünün yıllık ortalama ihracat birim fiyatı Ekim ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %13,5 arttı. 2021 Ekim ayında ortalama ihracat fiyatları 0,52 dolar/kg iken, 2022 Ekim ayında 0,59 dolar/kg’a yükseldi. Ortalama ihracat birim fiyatının da düşüş trendine girdiği görülüyor.
Yıllık ihracat 35 milyar dolardan döndü
Ağustos ayında 35 milyar dolara yaklaşan yıllık (son 12 aylık) ihracat taraf değiştirerek düşüş trendine girdi. Ekim ayında yıllık iş makinesi ihracatı 34,3 milyar dolar olarak gerçekleşti. İhracat açısından yılda 59,97 milyon tona geriledi. Yıllık ortalama ihracat birim fiyatı 0,57 dolar/kg civarındadır.
Pazarlardaki yavaşlamanın etkisi, ihracatta miktar ve değer bazındaki gerilemelerde net bir şekilde hissedildi. Geçen yıla göre yüksek olan birim fiyatlar, pahalı bir fiyatla ihracatın boyutunu desteklemeye devam etti. Ancak birim fiyatlar da düşmeye başladı.
İthalattaki düşüşe rağmen yüksek seviyede
İnşaat malzemeleri ithalatı ekim ayında 867 milyon dolara gerilese de bir önceki yılın ekim ayına göre yüzde 35 artış gösterdi. İthalat fiyatı hala yüksek.
İş makinesi ithalatı ise önemli düşüşle 274 bin 162 tona geriledi. İthal birim fiyatı ise önceki aylara göre artarak 3,16 dolar/kg oldu.
Alt dallarda da zayıflama eğilimi belirgindir.
2022 yılı Ekim ayında kademeli olarak yavaşlama ve düşüşe dönüşen iş makineleri ihracat performansında sadece üç alt fasılda değer artışı yaşandı. Ancak söz konusu artışlar daha çok birim fiyat artışlarından kaynaklanmıştır. Boyutta bir azalma oldu.
Bu dönemde ihracat birim fiyatları sekiz alt kalemden yedisinde Ekim 2021’e göre yüksek gerçekleşti. Küresel emtia ve kesin eser fiyatları gerilemeye başlasa da halen geçen yılki fiyatların üzerinde.
2022 yılı Ekim ayında prefabrik yapıların ortalama ihracat birim fiyatlarında 2021 yılı Ekim ayına göre düşüş yaşandı. Maden işleri ortalama ihracat birim fiyatı bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 26, prefabrik yapıların ortalama ihracat birim fiyatı ise 2022 yılı Ekim ayına göre yüzde 26 seviyesinde bulunuyor. demir çelik işleri bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 10,4 arttı. Metal esaslı işlerin ortalama ihracat birim fiyatı yüzde 7,3, ağaç ve ahşap işlerin ortalama ihracat birim fiyatı ise yüzde 8,9 arttı. Kimyaya dayalı işlerin ortalama ihracat birim fiyatlarındaki artış ise yüzde 7,5 oldu.
Sekiz iş alt kümesinden beşinde, ihracat ölçü olarak geçen yılın Ekim ayına göre daha azdı. Üç alt fasılda tedbir olarak ihracatta artış kaydedildi. Geçen yıl yaşanan yüksek artışların baz etkileri tedbir azalmalarında görülmektedir.
Bu dönemde geçen yılın aynı dönemine göre ihracatta ölçü bazında düşüş demir çelik işlerinde yüzde 29,9, maden, taş ve toprak işlerinde yüzde 21,7 oldu. Metal esaslı işlerin ihracatı yüzde 20,2, yalıtım malzemeleri ihracatı ise yüzde 6 azaldı.
Ekim 2022’de ihracat, Ekim 2021’e göre sekiz alt kümenin üçünde fiyat artışı yaşadı. Beş alt kalemin ihracatı ise fiyatta geriledi.
İhracat, kimyaya dayalı işlerde yüzde 13,8, ağaç ve ahşap işlerinde yüzde 14,6, elektrik malzeme ve teçhizatında yüzde 3,1 artarken, demir-çelik işlerinde yüzde 23, metale dayalı işlerde yüzde 14,3 azaldı.
